बुधबार, असोज ३०, २०८१
/
बांग्लादेशः— राजनीति, सामाजिक आन्दोलन, र अल्पसंख्यकहरूको सुरक्षाको चुनौतीहरू ।
३२ श्रावण २०८१
  गुरुमित सिंह विर्क
हालै बांग्लादेशमा भइरहेका राजनीतिक र सामाजिक गतिविधिहरूले अन्तर्राष्ट्रिय मंचमा गम्भीर चासोको विषय उत्पन्न गरेको छ । विशेष गरी, सरकार विरोधी आन्दोलनहरूको दौरान अल्पसंख्यक समुदायहरूमा भइरहेका आक्रमणहरूको समाचारले धेरै नै दुःखदायी र चासोमूलक स्थितिको सृजना गरेको छ । यो केवल बांग्लादेशका लागि मात्र होइन, सम्पूर्ण उप–महाद्वीपका लागि संवेदनशील मुद्दा हो, किनकि यो क्षेत्र विभिन्न धर्म, जाति, र भाषाको संगम हो । धर्म, जाति, भाषा वा पहिचानको नाममा गरिने हिंसा कुनै पनि सभ्य समाजका लागि शर्मनाक हो र यसको कडा विरोध गरिनु पर्छ ।
बांग्लादेशमा हालको आन्दोलनः पृष्ठभूमि र प्रभाव
बांग्लादेशको वर्तमान राजनीतिक स्थिति जटिल छ। देशमा राजनीतिक दलहरूबीचको खाडल गहिरिँदै गएको छ, र यसले समाजमा विभाजन र अस्थिरतालाई बढावा दिइरहेको छ । पछिल्लो केही वर्षहरूमा, सरकारविरुद्ध धेरै ठूला आन्दोलनहरू जन्मिएका छन्, जसमा केहीको उद्देश्य लोकतान्त्रिक प्रक्रियाहरूलाई बलियो बनाउनु थियो भने केही आन्दोलनहरूले धार्मिक र सांप्रदायिक विभाजनलाई पनि बल दिइरहेका छन् ।
तर, यी आन्दोलनहरूका क्रममा अल्पसंख्यकहरूमा भएका आक्रमणहरूको समाचारले गम्भीर संकट सिर्जना गरेको छ । हिन्दू, सिख, इसाई, र बौद्ध धर्मावलम्बीहरूविरुद्धको हिंसा बांग्लादेशमा ठूलो मुद्दा रहेको छ । यो चासोको कुरा हो कि राजनीतिक संघर्षहरूको नतिजा प्रायः यी अल्पसंख्यक समुदायहरूले भोग्नु पर्छ । यस्ता घटनाहरूले न केवल बांग्लादेशको सामाजिक तानाबाना नष्ट गर्छन्, तर देशको अन्तर्राष्ट्रिय छविलाई पनि धमिलो बनाउँछ ।
भारतको भूमिका र सम्भावित प्रतिक्रिया
भारत, जुन बांग्लादेशको एक महत्वपूर्ण छिमेकी हो, यी घटनाहरूलाई नजरअन्दाज गर्न सक्दैन । भारतमा पनि एउटा वर्ग छ जसले यी घटनाहरूको फाइदा उठाएर झूटा समाचार फैलाउने र घृणा फैलाउने काम गर्दैछ । यस्तो अवस्थामा, भारत सरकारले बांग्लादेशको राजनीतिक र सामाजिक स्थितिमा आफ्नो प्रतिक्रिया व्यक्त गर्नु अत्यावश्यक छ ।
सरकारले एक सन्तुलित वक्तव्य जारी गर्नुपर्छ जसले केवल बांग्लादेशको सम्प्रभुताको सम्मान गर्दछ, तर त्यहाँका अल्पसंख्यकहरूप्रति चिन्ता पनि व्यक्त गर्दछ । यस वक्तव्यमा भारतले बांग्लादेश सरकारलाई आग्रह गर्नुपर्छ कि उसले त्यहाँका सबै नागरिकहरूको, विशेष गरी अल्पसंख्यकहरूको, सुरक्षा र सम्मान सुनिश्चित गर्न सबै सम्भावित कदमहरू उठाओस् । यसका साथै, यो पनि आवश्यक छ कि भारतले आफ्नो देशभित्र फैलिरहेको झूटा समाचार र घृणाको अभियानलाई पनि रोक्नु पर्छ, ताकि स्थिति अझ बिग्रियोस् ।
आशा र समाधान
बांग्लादेशमा स्थितिहरू चाँडै सामान्य हुने आशा सबैलाई छ। एक बलियो, स्थिर, र समावेशी बांग्लादेश केवल त्यहाँका नागरिकहरूको लागि मात्र होइन, सम्पूर्ण दक्षिण एशियाका लागि महत्वपूर्ण छ । यसका लागि, त्यहाँको सरकारले आफ्नो देशमा सबै धर्म र जातिहरूका व्यक्तिहरूको लागि समानता, सुरक्षा, र सम्मान सुनिश्चित गर्नुपर्छ ।

नवनिर्वाचित सरकारबाट यो अपेक्षा छ कि उसले यी चुनौतीहरूको सामना साहस र संवेदनशीलताका साथ गर्नेछ । सरकारले केवल राजनीतिक स्थिरतामा मात्र ध्यान दिनु हुँदैन, तर सामाजिक एकता र सांप्रदायिक सद्भावलाई पनि प्राथमिकता दिनुपर्छ । यो केवल त्यतिबेला सम्भव हुन्छ जब सरकारले अल्पसंख्यक समुदायहरूप्रति आफ्नो जिम्मेवारीलाई सम्झने गर्दछ र उनिहरुका विरुद्ध भइरहेको हिन्सालाई रोक्नकालागी पहलकदमी चाल्दछ ।
अन्ततहः, बंगलादेशमा शान्ति र स्थिरताकालागी अन्तराष्ट्रिय समुदायलेपनि महत्वपुर्ण योगदान दिन सक्नु पर्दछ । यो समयमा सबै राष्ट्र एकजुट भएर साम्प्रदायिकता र असहिष्णुताका विरुद्ध आवाज उठाउनु पर्ने हो । किनकी कुनैपनि समाज र समुदायहरु भइरहेको नकारात्मक पक्षबाट प्रभावीत भएर गलत कदम चाल्न तिर नलागु ।
माण्डव्य हेमन्त

माण्डव्य हेमन्त 

माण्डव्य हेमन्त 

माण्डव्य हेमन्त

हेमन्त माण्डव्य

साप्ताहिक राषीफल